Waarom heet een keynote een keynote?

door Ruben Blom

Als je congressen of seminars bezoekt, lees je regelmatig de term ‘keynote-spreker’. Het is meestal de belangrijkste spreker van het event, te vinden in de plenaire (grote) zaal. Weet je waarom we diegene zo noemen?

Lang niet iedereen weet waarom een keynote een keynote heet. Misschien lijkt dat triviaal, maar iedereen – van bezoeker tot organisator – heeft er iets aan om te snappen wat er nou precies wordt bedoeld met zo’n ‘sleutelnoot’.

De definitie (daar zit muziek in)

‘Keynote’ is een van oorsprong een muziekterm. Het betekent ‘grondtoon’, wat in de muziekleer gaat over de toonsoort waarin een muziekstuk is geschreven. Makkelijker gezegd: de grondtoon is bepalend voor het karakter van het nummer waar je naar luistert.

Bij een congres of seminar is dat eigenlijk precies hetzelfde: de keynote zet de toon van een event. De spreker leidt het thema in en brengt zo het publiek samen rond het onderwerp.

En een stapje verder: de keynote kan zelfs al stelling nemen op het thema – of kan een (door de organisator bepaald) perspectief op het thema introduceren. De keynote-spreker is dus letterlijk toonaangevend, als de dirigent van een orkest. Of dat is in ieder geval de bedoeling, want het gaat helaas niet altijd helemaal goed.

Een evenement vertelt een verhaal

Iedereen heeft tegenwoordig een event, anders hoor je er niet meer bij. Bedrijven doen ‘colleges’ of ‘breakfast seminars’. Netwerkorganisaties maken van hun bijeenkomsten kennissessies. Mooi, want het is ook een enorm waardevolle manier om met en van elkaar te leren.

Wij begeleiden organisatoren van allerlei events bij het opzetten van hun inhoudelijk programma. Zo’n event – alle sprekers, workshops en de communicatie samen – moet namelijk ‘een verhaal’ vertellen. Alle sessies waaruit het event bestaat moeten tot één geheel worden gemaakt, een geheel dat ergens voor staat. De keynote-spreker speelt daar een belangrijke rol in.

Afstemming tussen keynote-spreker en organisatie

Wat we zien is dat veel organisatoren de volgende criteria hebben voor een keynote-spreker: diegene…

Dat is geen grapje: de bekende naam is het nummer 1, 2 en 3 criterium van veruit de meeste organisatoren. En ja, dat helpt het aanzien van je event natuurlijk, maar het gevaar dreigt dat een event blindvaart op de keynote-spreker. Hij is immers bekend en ervaren, ‘dus hij zal wel weten hoe het moet’.

Maar, zoals de grondtoon in de muziek ook niet allesbepalend is, is de keynote-spreker niet alleen in staat om het verhaal van een event te dragen. Zonder afstemming tussen keynote-spreker en programmamakers ontstaat er nog geen samenhang.

Als je organisator bent

Welk perspectief wordt er in het event genomen op het thema, en hoe kan de keynote-spreker daaraan bijdragen? Dat is een belangrijke vraag waar de organisator aandacht aan moet besteden met de keynote-spreker.

Daar moet je bij het kiezen van een keynote-spreker al mee bezig zijn: niet alleen de bekende naam is belangrijk, maar ook hoe de spreker past bij de belangrijkste boodschappen die met het event worden uitgedragen.

Als je de keynote-spreker bent

Als keynote-spreker kun je opdrachtgevers enorm helpen door deze vraag proactief te stellen en je materiaal daar (een beetje) op aan te passen. Jij bent de vlag die iets zegt over de lading van het hele event. Je presentatie staat dus niet op zichzelf en je geeft jouw publiek een sterkere beleving van jouw optreden als je hen alvast een beetje de weg wijst in het event (in het thema of zelfs in het programma).

Als je publiek bent

De keynote-spreker is soms dus vooral interessant vermaak (de bekende naam). Niks mis mee. Maar in het beste geval laat de keynote-spreker in zijn verhaal zien hoe het event tegen het onderwerp van het programma aankijkt. De keynote kan ‘de neuzen van het publiek’ dezelfde kant opzetten, oftewel de ‘kijkrichting’ bepalen.

Beoordeel een event hier vooral op. Bij een goed inhoudelijk programma sluiten keynote en overige sessies perfect op elkaar aan. Dat hoeft niet te betekenen dat ze allemaal hetzelfde beweren: net als een goed boek of een goede documentaire laat de maker in het beste geval verschillende perspectieven zien.

En dat klinkt ons als muziek in de oren – vooral als er een duidelijke grondtoon in zit.

Benieuwd waar Rotys opduikt met workshops of keynotes? Check de evenementen.

Ruben Blom (1984) is oprichter van Rotys. Hij geeft storytellingworkshops en presentatietrainingen voor teams en organisaties – en deelt zijn kennis tijdens keynotes.