door Jos Rouw
Leiderschap en interne communicatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Maar wat hebben ze aan elkaar, en hoe versterken ze elkaar? Dat was het thema van een online conferentie van H&H op 29 mei. Veertien sprekers benaderden het thema uit verschillende invalshoeken tijdens interessante webinars.
In dit stuk vind je de handigste inzichten en tips van twee interessante sprekers. Helen Deverell (uit Engeland) en Mike Klein (uit de VS, te vinden in Nederland), beiden ervaren adviseurs op het gebied van interne communicatie.
Deverell besprak hoe je leiders kunt helpen om aansprekende verhalen te vertellen. Klein deelde een handige manier om de ruis in de omgeving te verminderen, zodat die verhalen meer impact hebben.
Storytelling inzetten voor leiderschap en interne communicatie: 5 tips
“We willen dat onze leiders effectief met medewerkers communiceren. Als interne communicators hebben we daar een grote rol in, aan de coachende kant,” zei Helen Deverell, adviseur en coach op het gebied van interne communicatie,.
“Eén van de beste manieren om leiders te helpen is door middel van storytelling,” zei ze. “Verhalen zijn extreem krachtig. Ze kunnen inspireren, informeren en beïnvloeden. Een goed instrument om in te zetten binnen organisaties.”
Ze gooide er een tegeltjeswijsheid achteraan:
“Stories are an important part of our lives, it only makes sense to use them at work.”
Als voorbeeld van een leider die storytelling inzet, haalde ze Barack Obama aan. “Maar,” zei ze. “Hoeveel organisaties hebben een Obama als leider?”
Waarschijnlijk weinig, zei Deverell, en dat geeft ook niet. Verhalen vertellen kan iedereen – sterker nog: doet iedereen de hele tijd – en er zijn genoeg redenen om dat ook op het werk te doen. Denk aan Obama. “Hij vertelt herkenbare verhalen, maakt emotie los, en zet aan tot actie,” zegt Deverell. “En verhalen zijn memorabel. People remember stories over stats.”
Ze benoemde ook een paar concrete tips voor interne communicatie-specialisten die hun leiders willen helpen om effectieve verhalen te vertellen.
- Vraag ze welke leiders ze bewonderen. Hoe vertellen zij verhalen? Misschien zijn er elementen die ze zelf kunnen gebruiken?
- Help ze te onthouden wie hun publiek is, om het verhaal herkenbaar te maken.
- Denk aan de curse of knowledge. Wat voor jou helder of zelfs vanzelfsprekend is, is dat voor een ander niet per se. Wat helpt, is om het verhaal jargonvrij te maken.
- Moedig ze aan om anekdotes van hun persoonlijke leermomenten te vertellen. Wat ging er mis, en hoe gingen ze daarmee om? Dat maakt het verhaal menselijk én leerzaam.
- Rond af met een call-to-action: waarom vertel je dit verhaal?
Als voorbeeld van een goed moment om verhalen te vertellen noemde Deverell een bijeenkomst aan het eind van het jaar. “Als je gaat terugblikken, som dan geen hoogtepunten op, maar zoek naar de verhalen die erachter liggen.”
Deverell moedigt leiders en interne communicators ook aan om de volgende stap te zetten. Storytelling op strategisch niveau. “Leiders zijn vaak goed in het bespreken van the what and the how, maar kunnen een steuntje in de rug gebruiken om de strategic narrative in te zetten. Wie zijn we als organisatie, waarom bestaan we, en waar gaan we naartoe? Dat verhaal is één van de elementen die cruciaal zijn voor een hogere medewerkersbetrokkenheid.”
Minder ruis, meer impact: betrek de invloedrijke 3%
“Vaak gaat het er bij leiderschapscommunicatie om dat leiders betere communicators worden. Of, specifiek, betere sprekers. I’ll be turning that on its head,” zei Mike Klein aan het begin van zijn sessie.
Want dat een leider duidelijk en authentiek kan communiceren, is uiteraard waardevol. Maar wat vooral ook telt, benadrukte Mike, is de omgeving.
“Leiders staan behoorlijk onder druk,” zei hij. “We verwachten van ze dat ze net zo inspirerend vertellen als Winston Churchill, net zo gericht zijn op conflictoplossing als Nelson Mandela, net zo medelevend als moeder Theresa – en dat allemaal met het zakelijk inzicht van Jeff Bezos.”
Daarom is het belangrijk om de impact van interne boodschappen niet alleen af te laten hangen van de leider.
Mike besprak een onderzoek waar hij recent bij betrokken was. Daarvoor interviewde hij beslissers uit de C-suite over interne communicatie en hun wensen op dat gebied. “De grote vraag die leeft: hoe kunnen we de ruis verminderen, en de juiste boodschappen bij de juiste mensen krijgen?”
Oftewel: hoe vergroot je de impact van je leiderschapscommunicatie?
Het gaat om het identificeren van de juiste beïnvloeders (vooruit: influencers), zegt Mike. Niet zozeer de medewerkers die het management vertrouwt, maar vooral de medewerkers waar collega’s naar luisteren.
Dat is waarschijnlijk een selecte groep. Mike haalde een organizational netwerk analysis aan waaruit bleek: het zijn maar 3% van de medewerkers die 80% van de gesprekken bepalen. “Volgens de analyse is er nauwelijks een overlapping tussen de medewerkers van wie managers denken dat ze invloedrijk zijn, en de medewerkers die volgens hun collega’s invloedrijk zijn.”
De beste manier om die medewerkers te identificeren? Vraag mensen wie ze aanspreken als ze op zoek zijn naar informatie, kennis, hulp. “Als je steeds dezelfde namen hoort, weet je: those are the people driving the key conversations.”
Een belangrijke nuance: “Influencers zijn peer leaders. Je kiest er niet voor om influencer te zijn, influencers worden gekozen door hun collega’s. Je kunt er wel voor kiezen om een ambassadeur te zijn.” Dat is inderdaad iets anders.
Door je boodschap te verspreiden via die 3%, zorg je voor minder ruis en een groter bereik.
Ben jij ook HOT als leider?
En zo waren er nog twaalf interessante presentaties. Bijvoorbeeld die van Michelle Swithenbank. Zij werd in de zomer van 2018 CEO van onderwijsinstelling Hull College Group. Een lastig moment om te beginnen, want er werden te veel kosten gemaakt.
“We moesten een paar pretty brutal besluiten nemen. De mensen zagen op tegen de veranderingen. Nu heerst er een can-do attitude en zijn we op weg naar herstel. Dat is voor een groot deel te danken aan interne communicatie die HOT is: Honest, Open, Transparent.”
Zelf zette ze daarvoor vlogs in. “Dan zien mensen je gezicht in plaats van een e-mail met een naam. Ze zien het verhaal verder gaan en merken de vooruitgang. Je schetst je visie, vertelt wat er gebeurt, en maakt het zo makkelijker om mensen erbij te betrekken.”
Swithenbank haalde de Italiaanse schrijver Umberto Eco aan. Een citaat dat je misschien wel kent als je bezig bent met leiderschap of interne communicatie: “To survive, we must tell stories.”
Een uitdaging voor leiders en communicatiespecialisten
Stephen Welch, een communicatieadviseur die zich toelegt op HR en verandermanagement, benadrukte een belangrijk punt in zijn sessie. “Painting a picture of the future is krachtig als je mensen tot actie wil aanzetten, maar het is waardevol om daar praktische stappen aan te koppelen.”
“Dat is een uitdaging voor veel leiders: om de visie terug te brengen naar de werkelijkheid van vandaag. Daar kunnen communicators bij helpen.”
Ontdek hoe je effectieve leiderschapsboodschappen formuleert aan de hand van storytelling. Doe mee aan de spannende training Leiderschap vanaf het podium.
Alle webinars zijn te bekijken op de evenementpagina van H&H: Leadership and internal comms: an essential partnership.
